Γεώργιος Μ.Σαρηγιάννης, ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ, Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας.
Για την καταλληλότητα στέγασης του κεντρικού κτηρίου και των κεντρικών υπηρεσιών της Περιφέρειας Αττικής
Μέρος Α. προβλήματα για το συγκεκριμένο επιλεγμένο κτήριο.
Βασικά προβάλλονται δύο κύριοι λόγοι που καθιστούν ακατάλληλο το κτήριο:
- εκτός Κέντρου Αθήνας, ενώ η Εδρα της Περιφέρειας οφείλει να είναι στην Αθήνα.
- η απόσταση είναι μεγαλύτερη από εκείνη που ορίζει η διακήρυξη.
Παρατηρήσεις :
- εκτός Κέντρου Αθήνας, ενώ η Εδρα της Περιφέρειας Αττικής οφείλει να είναι στην Αθήνα.
α. Αν και ο όρος «Αθήνα» δεν διευκρινίζεται αν αφορά την πόλη των Αθηνών (που περιλαμβάνει όλο το Λεκανοπέδιο), ή τον Δήμο Αθηναίων, νομίζω ότι μόνον με διασταλτική ερμηνεία μπορεί να θεωρηθεί η πόλη και όχι ο Δήμος. Παρ’ όλα αυτά, τώρα, η Εδρα της Περιφέρειας Αττικής είναι στην Λ.Συγγρού 19, εντός Δήμου Αθηναίων, όπως και επί Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
β. στην περίπτωση αυτή (που εννοεί την πόλη, δηλαδή όλο το Λεκανοπέδιο, είναι λογικό να είναι «στο κέντρο του Λεκανοπεδίου» ως «Κεντρική Υπηρεσία». Από την άλλη, ένας ισχυρισμός της Περιφέρειας ότι είναι υπέρ της αποκέντρωσης κλπ θα προσέκρουε στον συμβολισμό, που φέρει το κεντρικό κτήριο της Περιφέρειας Αττικής, ως έδρα της μεγαλύτερης Περιφέρειας της χώρας, που δεν μπορεί παρά να είναι στη πρωτεύουσα και προϋποθέτει ένα κτήριο που θα είναι σε κεντρικό σημείο και κοντά σε σταθμό του μετρό, για να είναι με ευκολία προσβάσιμο από όλο το Λεκανοπέδιο.
2. η απόσταση είναι μεγαλύτερη από εκείνη που ορίζει η διακήρυξη.
Με βάση τις οδεύσεις που αποτυπώνονται στις σχετικές αποφάσεις, είναι εκτός της διακήρυξης (1450 μέτρα ενώ η διακήρυξη δέχεται μέγιστο 1200 μέτρα). Η Οικονομική Επιτροπή «αγνόησε» κάποια μέτρα στην αρχή και στο τέλος της διαδρομής, πέρασε και μέσα από ακάλυπτους πολυκατοικιών και την έβγαλε 1120 !!. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα σημείο που τυπικά τουλάχιστον θα μπορούσε να προσβληθεί διοικητικά (γι’ αυτό άλλωστε και άλλαξαν την σύνθεση της Επιτροπής!!). Νομικά, θα μπορούσαν επίσης να είναι ισχυρά και τα όσα αναφέρουν τα μέλη της Επιτροπής κ.κ. Πατσιαβός και Τριανταφύλλου (δυσχέρειες στην όδευση, ακατάλληλα για ΑΜΕΑ κλπ, και θα έπρεπε να τεθούν ως όροι στην πωλήτρια εταιρεία ώστε να κατασκευαστούν πριν την πώληση).
Μέρος Β. υπάρχει άλλη προοπτική;
1. σχολάζουσα περιουσία του Ελληνικού Δημοσίου.
Είναι γνωστό ότι το ελληνικό Δημόσιο και ακόμη συγκεκριμένες Τράπεζες ελεγχόμενες από αυτό, κατέχουν στην ιδιοκτησία τους κενά κτήρια τα οποία περιήλθαν στην δημόσια κτήση είτε λόγω χρεών προς το Δημόσιο των πρώην ιδιοκτητών, είτε λόγω μεταφοράς ή κατάργησης Υπηρεσιών είτε για άλλους ιδιοκτησιακούς λόγους (κληροδοτήματα, δωρεές προς το Δημόσιο κλπ).
Δυστυχώς είναι επίσης γνωστό ότι δεν γίνεται καμμία προσπάθεια αξιοποίησης της Δημόσιας περιουσίας με αποτέλεσμα το Δημόσιο να πληρώνει υπέρογκα ενοίκια ή να εκποιεί σε εξευτελιστικές τιμές την Δημόσια περιουσία μέσω του ΤΑΙΠΕΔ.
Νομίζω ότι η σωστή λύση του στεγαστικού προβλήματος της Περιφέρειας Αττικής θα ήταν σ’ αυτή και μόνον σ’ αυτή την κατεύθυνση, ενώ κάθε άλλη προσπάθεια ενέχει καταστάσεις που είτε είναι καθ’ ολοκληρίαν είτε αγγίζουν ποινικά θέματα «απιστίας προς το Δημόσιο» θέμα το οποίο έχει καταγγελθεί πολλές φορές, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Θυμίζω ένα τελευταίο θέμα, την πώληση από το ΤΑΙΠΕΔ 14 κτηρίων του Δημοσίου στην Eurobank Properties ΑΕΕΑΠ, στα οποία στεγάζονται δημόσιες υπηρεσίες – δεν πρόκειται καν περί «κενών κτηρίων» : στην περίπτωση αυτή, το Δημόσιο θα εισπράξει 140 εκατομμύρια ευρώ και από την πώληση και μετά θα πληρώνει ενοίκιο 14 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, με απλά λόγια σε δέκα χρόνια οι αγοραστές θα έχουν πάρει πίσω τα χρήματά τους και από κεί και πέρα θα εισπράτουν και το νοίκι. Αν αυτό δεν είναι «ετεροβαρής σύμβαση» τότε ποια είναι; Και αν μεν ήταν σύμβαση μεταξύ ιδιωτών, πρόβλημά τους. Όμως εδώ πρόκειται για σύμβαση που αφορά Δημόσια Περιουσία και οι υπάλληλοι του Δημοσίου που διαχειρίζονται με τον τρόπο αυτό την δημόσια Περιουσία, μάλλον έχουν κάποιες ευθύνες…
2. το κτήριο της Περιφέρειας Αττικής.
Ελέχθη ότι διερευνήθηκε το θέμα από την Περιφέρεια αλλά δεν υπήρχε στα διαθέσιμα κτήρια ένα που να καλύπτει τις απαιτήσεις της Υπηρεσίας σε τετραγωνικά μέτρα.
Εδώ υπάρχουν ορισμένα θέματα:
Πρώτον, δεν έχουμε πίνακα των κτηρίων που διερευνήθηκαν, και έχουμε έτσι το δικαίωμα να αμφισβητήσουμε αν έγινε, και αν έγινε σωστά μια τέτοια διερεύνηση, σε ποιες περιοχές, σε τι ιδιοκτησίες, διερευνήθηκε η ιδιοκτησία π.χ. της Εθνικής Τραπέζης, Κληροδοτήματα, κλπ;;
Δεύτερον, θα μπορούσαμε με μια σωστή αρχιτεκτονική μελέτη-πρόγραμμα να αμφισβητήσουμε το αν απαιτούνται τόσα ή περισσότερα ή λιγότερα τετραγωνικά μέτρα.
Τρίτον, νομίζω ότι όλες οι υπηρεσίες της Περιφέρειας Αττικής δεν είναι ενιαίες ή αλληλοπλεκόμενες, και θα μπορούσαν να ομαδοποιηθούν σε 2 ή 3 ομάδες που θα μπορούσαν να στεγαστούν σε 2 ή 3 διαφορετικά κτήρια, έτσι ώστε να μην προβάλλεται ως επιχείρημα το ότι δεν υπάρχει άλλο κτήριο στην Αττική που να πληροί τις απαιτήσεις. Και μια και μιλάμε για ιδιωτικό κτήριο είναι μάλλον απίθανο να συμβαίνει κάτι τέτοιο σε μια πόλη 5 εκατομμυρίων κατοίκων με εκατοντάδες κενά κτήρια (ακόμη περισσότερο και λόγω της Κρίσης !).
Πιστεύω ότι το όλο εγχείρημα θα ώφειλε να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο :
- επανέλεγχο της αρχιτεκτονικής μελέτης-προγράμματος
- δυνατότητες διαχωρισμού των υπηρεσιών της Περιφέρειας
- καταγραφή των δημοσίων κενών κτηρίων
- καταγραφή ιδιοκτησιών κληροδοτημάτων σε δημόσια Ιδρύματα ή ΝΠΔΔ
- καταγραφή ιδιοκτησιών Εθνικής Τραπέζης
μετά από μια τέτοια διαδικασία θα μπορούσε τότε να ληφθεί μια πραγματικά αδιάβλητη Απόφαση.
Αθήνα, 20 Απριλίου 2017
(Γ.Μ.Σαρηγιάννης)
Έγγραφα και στοιχεία που έχουν ληφθεί υπ’ όψιν για την σύνταξη αυτού του κειμένου:
- διακήρυξη της 23.11.2016
- πρακτικό καταλληλότητας 23.12.2016
- πρακτικό καταλληλότητας 12.1.2017
- Απόφαση Οικονομικής Επιτροπής 20.1.2017
- Πρακτικό 21.3.2017
- έγγραφο ΣΥΠΑ 24.1.2017
- ανακοίνωση πώλησης από το ΤΑΙΠΕΔ στην Eurobank Properties ΑΕΕΑΠ της 12.5.2014
- Χάρτης Λεκανοπεδίου ΓΥΣ 1:10.000 (1970)